Trong Đông y, hà thủ ô được biết đến với khả năng tăng cường sức khỏe, gia tăng tuổi thọ cũng như làm đẹp cho tóc và râu. Tuy nhiên, để có hiệu quả tối đa khi sử dụng hà thủ ô, cần tuân theo một số điều quan trọng.
Hà thủ ô có hai loại chính: hà thủ ô sống và hà thủ ô đã qua chế biến.
Quá trình chế biến hà thủ ô
Bác sĩ giảng viên Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn cho biết quá trình chế biến hà thủ ô khá phức tạp, đòi hỏi thời gian, công sức và nguyên liệu đầu vào.
Các bước chế biến cụ thể như sau:
• Ngâm củ hà thủ ô trong nước gạo qua đêm, sau đó rửa sạch, thái lát, loại bỏ lõi, sấy khô. Tiếp theo, hà thủ ô được chế biến kèm với đậu đen.
• Khi nấu chung với đậu đen, đổ nước vào nồi (mỗi 1 kg hà thủ ô cần dùng 100g đậu đen và không sử dụng đồ nấu bằng sắt). Hòa đều và đun sôi, nấu nhỏ lửa cho đến khi đậu đen chín nhừ, đảo đều để chín đều.
Nếu sử dụng nồi áp suất, quá trình nấu chín chỉ mất khoảng 6 giờ so với 32 giờ khi nấu bình thường để loại bỏ hoàn toàn chất độc trong hà thủ ô sống.
Độc tính của hà thủ ô: Hà thủ ô sống chứa anthraquinone - một hợp chất kích thích ruột, có thể gây ra rối loạn tiêu hóa và tiêu chảy. Do đó, người khỏe mạnh khi sử dụng hà thủ ô sống thường gặp phải những vấn đề này. Sau khi chế biến, hà thủ ô chứa ít độc hơn nhiều, nhưng cũng tạo ra một số hợp chất mới có lợi cho cơ thể.
Quan điểm về sử dụng hà thủ ô
Theo giảng viên Cao đẳng Y học cổ truyền, hà thủ ô sống thường chỉ được sử dụng trong các trường hợp như táo bón, ung thư hay sốt rét, và thường phối hợp với các loại thuốc khác. Trong hầu hết các trường hợp khác như bồi bổ sức khỏe, chữa bệnh cao huyết áp hay suy nhược cơ thể, người ta thường sử dụng hà thủ ô chế.
Cần lưu ý rằng việc sử dụng hà thủ ô đòi hỏi tuân theo các nguyên tắc kiêng kỵ nhất định, như tránh các loại thực phẩm có màu trắng như hành, tỏi, củ cải trắng cũng như ớt, hồ tiêu. Điều này giúp tránh hao tổn tinh huyết và tối ưu hóa hiệu quả của hà thủ ô.
Nhìn chung, việc sử dụng hà thủ ô là một quá trình phức tạp, đòi hỏi kiên nhẫn và hiểu biết về cách sử dụng đúng đắn để mang lại hiệu quả tốt nhất. Việc tư vấn của các chuyên gia là cần thiết khi sử dụng loại thuốc quý này.