Đau nhức và viêm là những triệu chứng thường gặp trong đời sống hằng ngày. Từ nhức đầu, đau khớp cho đến viêm họng, viêm nướu, việc lựa chọn đúng loại thuốc giúp kiểm soát triệu chứng hiệu quả mà vẫn đảm bảo an toàn.
Kiến thức cần thiết để sử dụng thuốc giảm đau kháng viêm an toàn
Nhóm thuốc giảm đau – kháng viêm được sử dụng rộng rãi trong điều trị nhiều bệnh lý từ đơn giản như nhức đầu, cảm sốt cho đến các bệnh cơ xương khớp phức tạp. Tuy nhiên, nếu dùng sai cách hoặc không chú ý đến tình trạng sức khỏe nền, thuốc có thể gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng, ảnh hưởng đến gan, thận, tim mạch và dạ dày. Việc nắm vững chỉ định, theo dõi tác dụng phụ và sử dụng hợp lý đòi hỏi người hành nghề Dược phải có kiến thức chắc chắn về dược lý, bệnh lý và thực hành lâm sàng.
Tại Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn, sinh viên được đào tạo chuyên sâu để hiểu rõ cơ chế, chỉ định và cách dùng an toàn của các nhóm thuốc giảm đau – kháng viêm. Nhà trường đặc biệt chú trọng kỹ năng nhận diện từng loại thuốc, biết tư vấn bệnh nhân lựa chọn phù hợp với tình trạng sức khỏe, đồng thời tránh lạm dụng gây hại.
Phần nội dung sau đây sẽ giúp sinh viên ngành Dược cũng như bạn đọc quan tâm có cái nhìn hệ thống hơn về các nhóm thuốc giảm đau – kháng viêm, cách sử dụng và những lưu ý an toàn trong thực hành.
Các nhóm thuốc giảm đau – kháng viêm thường gặp
Nhóm thuốc đầu tiên và phổ biến nhất là paracetamol. Đây là lựa chọn hàng đầu trong các trường hợp đau nhẹ đến vừa, đồng thời có tác dụng hạ sốt. Thuốc ít gây kích ứng dạ dày nhưng cần lưu ý đến độc tính trên gan, đặc biệt khi dùng quá liều hoặc kéo dài.
Ngoài ra, còn có floctafenic, một thuốc giảm đau đơn thuần, thường dùng khi paracetamol không đáp ứng. Thuốc này cần thận trọng với người có bệnh gan.
Một nhóm đặc biệt là enzym kháng viêm như alpha-chymotrypsin và bromelain. Chúng có thể dùng đặt dưới lưỡi hoặc uống để giảm tụ máu bầm, viêm nướu, viêm họng, viêm xoang. Tuy nhiên, phụ nữ mang thai và cho con bú cần cân nhắc kỹ khi sử dụng.
Nhóm thuốc này phù hợp cho các triệu chứng thông thường, nhưng mỗi loại có cơ chế và nguy cơ riêng, đòi hỏi người dùng phải cân nhắc trước khi lựa chọn. Đây cũng là nội dung quan trọng được đào tạo tại Cao đẳng Dược Tp Hồ Chí Minh, giúp sinh viên nắm vững kiến thức dược lý và biết cách tư vấn sử dụng thuốc an toàn trong thực tếNhóm NSAID và corticosteroid trong điều trị viêm
Khi tình trạng viêm rõ rệt hơn, các thuốc chống viêm không steroid (NSAID) là lựa chọn phổ biến. Một số thuốc thường gặp gồm meloxicam, celecoxib, etoricoxib, ibuprofen, piroxicam hay diclofenac. Chúng có tác dụng giảm đau, hạ sốt và chống viêm mạnh, thích hợp trong bệnh lý xương khớp, viêm khớp dạng thấp hoặc chấn thương. Tuy nhiên, NSAID có thể gây loét dạ dày, tổn thương gan thận và tăng nguy cơ tim mạch nếu lạm dụng.
Trong các trường hợp viêm nặng hoặc không đáp ứng với NSAID, bác sĩ có thể chỉ định corticosteroid như prednisolon. Đây là thuốc kháng viêm rất mạnh, được dùng trong viêm khớp, viêm da, viêm mắt hoặc viêm họng nặng. Tuy nhiên, corticosteroid dễ gây nhiều tác dụng phụ nguy hiểm khi dùng lâu dài như loãng xương, tăng huyết áp, tiểu đường và suy tuyến thượng thận. Vì vậy, chỉ nên sử dụng theo đúng hướng dẫn và liều lượng do bác sĩ chỉ định.
Như vậy, NSAID và corticosteroid có vai trò quan trọng trong điều trị viêm, nhưng đi kèm là rủi ro cao, do đó cần hết sức thận trọng khi dùng.
Lựa chọn thuốc hợp lý và những lưu ý quan trọng
Để đạt hiệu quả tối ưu, người bệnh cần lựa chọn thuốc dựa trên mức độ đau và viêm. Với triệu chứng nhẹ, paracetamol hoặc enzym kháng viêm có thể đủ đáp ứng. Nếu viêm nặng hơn, NSAID là lựa chọn tiếp theo, còn corticosteroid chỉ dùng khi thực sự cần thiết và có chỉ định y tế rõ ràng.
Bên cạnh đó, việc đánh giá tình trạng sức khỏe nền là rất quan trọng. Người có tiền sử loét dạ dày, bệnh tim mạch, suy gan thận, phụ nữ mang thai hoặc cho con bú cần thận trọng khi dùng bất kỳ thuốc giảm đau – kháng viêm nào. Ngoài ra, không nên phối hợp nhiều thuốc cùng nhóm, và cần theo dõi dấu hiệu bất thường như đau bụng, tiêu chảy, phát ban hay khó thở để kịp thời xử trí.
Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn tuyển sinh năm 2025
Để có thể hiểu rõ cơ chế, chỉ định và nguy cơ của các nhóm thuốc giảm đau – kháng viêm, người học cần được trang bị nền tảng kiến thức vững chắc về dược lý và thực hành lâm sàng. Vì vậy, thí sinh có nguyện vọng theo đuổi ngành Dược nên lựa chọn Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn. Nhà trường đào tạo bài bản và chuyên sâu, giúp sinh viên không chỉ nắm vững lý thuyết mà còn rèn luyện kỹ năng tư vấn, hướng dẫn sử dụng thuốc an toàn trong thực tế chăm sóc sức khỏe cộng đồng.
*LƯU Ý: Nội dung bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, phục vụ mục đích học tập của sinh viên Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn và không thay thế cho tư vấn y khoa!