Chăm sóc bệnh nhân sốt xuất huyết Dengue đòi hỏi một kế hoạch chặt chẽ từ khi nhận định bệnh cho đến việc thực hiện kế hoạch. Dưới đây là kế hoạch chăm sóc bệnh nhân sốt xuất huyết dengue chi tiết!
Chăm sóc bệnh nhân sốt xuất huyết – Nhận định tình trạng
Tình trạng chung:
• Đo nhiệt độ: Kiểm tra nhiệt độ của bệnh nhân. Trong giai đoạn hạ nhiệt, cần theo dõi để phát hiện sớm dấu hiệu shock (mạch nhanh, nhỏ, huyết áp tụt kẹt, thường từ ngày thứ 3 đến 5).
• Theo dõi xuất huyết: Theo dõi xuất huyết trên da, nơi tiêm, não, màng não.
• Kiểm tra bệnh án: Xem bệnh án để biết chẩn đoán, chỉ định thuốc, xét nghiệm và các yêu cầu theo dõi khác, bao gồm dinh dưỡng.
Tình trạng hô hấp:
• Quan sát da, móng tay và móng chân.
• Đếm nhịp thở và quan sát kiểu thở của bệnh nhân.
• Theo dõi tình trạng tăng tiết dịch.
Điều dưỡng viên Cao đẳng Điều dưỡng chia sẻ Nếu bệnh nhân bị suy hô hấp, cần thực hiện các biện pháp dẫn lưu hô hấp, thông khí, và cung cấp oxy cho bệnh nhân.
Tình trạng tuần hoàn:
• Theo dõi mạch và huyết áp của bệnh nhân định kỳ (ít nhất là 30 phút một lần, hoặc thậm chí 1 giờ một lần tùy vào tình trạng bệnh nhân).
• Mạch nhanh nhỏ và huyết áp tụt có thể dẫn đến tình trạng shock và trụy mạch.
Chăm sóc bệnh nhân sốt xuất huyết – Lập kế hoạch chăm sóc
Bảo đảm thông khí cho bệnh nhân.
Theo dõi tình trạng tuần hoàn.
Theo dõi xuất huyết.
Thực hiện y lệnh của bác sĩ, bao gồm:
Theo dõi dấu hiệu sinh tồn.
Phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường để xử trí kịp thời.
Chăm sóc hệ thống cơ quan và cung cấp dinh dưỡng cho bệnh nhân.
Hướng dẫn nội quy và giáo dục về sức khỏe cho bệnh nhân.
Chăm sóc bệnh nhân sốt xuất huyết – Thực hiện kế hoạch
Bảo đảm thông khí:
• Nếu bệnh nhân trải qua shock, cần duy trì theo dõi hô hấp và bảo đảm thông khí.
• Đặt bệnh nhân nằm ngửa với đầu nghiêng sang một bên.
• Sử dụng Canuyl Mayo nếu cần thiết.
• Sử dụng bóng Ambu để hỗ trợ hô hấp nếu cần.
• Cung cấp oxy cho bệnh nhân.
• Theo dõi nhịp thở và dấu hiệu tăng tiết dịch (sự tím môi, da và đầu ngón).
• Hút đờm dãi khi cần.
Theo dõi tuần hoàn:
• Lấy mạch, nhiệt độ và huyết áp ngay khi tiếp nhận bệnh nhân và báo ngay cho bác sĩ.
• Chuẩn bị dịch truyền và dụng cụ cần thiết để thực hiện y lệnh, kiểm tra tốc độ truyền.
• Bác sĩ giảng viên Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn lưu ý theo dõi mạch và huyết áp định kỳ (ít nhất là 15 phút một lần, 30 phút một lần, 1 giờ một lần và 3 giờ một lần) để phát hiện sớm dấu hiệu tiền shock từ ngày thứ 3, 4 và 5.
Theo dõi xuất huyết:
• Kiểm tra các vết bầm tím nơi tiêm và xuất huyết trên da.
• Theo dõi xuất huyết nội tạng, ví dụ như xuất huyết tiêu hóa (nôn ra máu, phân đen) và cần theo dõi số lượng xuất huyết.
Thực hiện y lệnh của bác sĩ:
• Tuân thủ các y lệnh của bác sĩ, bao gồm việc không sử dụng Aspirin để hạ sốt.
• Thực hiện xét nghiệm, bao gồm việc lấy máu để theo dõi hematocrit và tiểu cầu.
• Theo dõi các chất bài tiết như nước tiểu, chất nôn và xuất huyết.
• Theo dõi tình trạng tri giác trong trường hợp shock, và đánh giá diễn tiến của bệnh.
Chăm sóc hệ thống cơ quan và dinh dưỡng:
• Đặt bệnh nhân nghỉ ngơi trong phòng thoáng.
• Chườm lạnh nếu có sốt cao.
• Điều trị co giật và bứt rứt bằng thuốc an thần.
• Hạn chế thủ thuật gây chảy máu.
• Chọc dịch nếu có sự tràn dịch màng phổi hoặc màng bụng nhiều để giải quyết tạm thời tình trạng suy hô hấp.
• Vệ sinh thân thể, da, răng miệng, mắt và tai.
• Tẩy uế các chất bài tiết.
• Cung cấp dinh dưỡng tốt bằng cách cho bệnh nhân ăn súp, uống sữa, nước trái cây và chia thành nhiều bữa ăn nhỏ. Nếu tình trạng nặng, có thể đặt sonde dạ dày hoặc thực hiện truyền tĩnh mạch.
Giáo dục sức khỏe:
• Hướng dẫn nội quy của khoa phòng cho bệnh nhân và gia đình.
• Theo dõi các biểu hiện nặng.
• Hướng dẫn bệnh nhân cách tránh bị muỗi đốt.
Chăm sóc bệnh nhân sốt xuất huyết – Đánh giá
Chăm sóc được đánh giá là tốt nếu có các dấu hiệu sau:
• Nhiệt độ giảm, giảm nhức đầu, khả năng ăn uống được, tiểu nhiều, và không xuất huyết tiêu hóa.
• Sớm phát hiện dấu hiệu tiền shock để tránh bệnh nhân bị shock.
Cần lưu ý rằng chăm sóc bệnh nhân sốt xuất huyết Dengue là một quá trình phức tạp và đòi hỏi sự chú ý và kỷ luật. Bất kỳ biểu hiện bất thường nào cũng cần được theo dõi và đánh giá kỹ lưỡng. Bác sĩ giảng viên Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn cho biết việc lập kế hoạch chăm sóc bệnh nhân đúng cách và thực hiện nó một cách nhanh chóng và chính xác có thể giúp cải thiện tình trạng của bệnh nhân và giảm nguy cơ các biến chứng nghiêm trọng