Quả canh ki na là một trong những dược liệu nổi tiếng với bộ phận dùng là quả và có nhiều công dụng khác nhau dành cho sức khỏe, đặc biệt là tác dụng hiệu quả đối với bệnh sốt rét.
Đặc điểm nhận biết dược liệu canh ki na
Theo bác sĩ giảng viên Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn canh ki na là giống cây bụi lớn hoặc cây thân gỗ có chiều cao từ 15-20m, lá cây xanh quanh năm, phần lá mọc đối xứng và có cuống, với 2 lá kèm sớm rụng. Canh ki na có phiến lá nguyên hình trắng, phần gân lá có hình lông chim. Hoa canh ki na thường mọc thành chùm xim và mọc đến tận cùng, hoa đều, cánh hoa thường có màu trắng hoặc hơi hồng, tạo thành các chùy, hoa có mùi thơm. Quả canh ki na hay còn gọi với tên khác là quả ô môi. Quả canh ki na là những quả nang nhỏ, bên trong có chứa nhiều hạt. Quả canh ki na có dạng hình trụ và cong giống như lưỡi liềm, đường kính quả rộng khoảng 3-4cm, chiều dài từ 50-60cm, màu lục. Khi quả canh ki na già thì khô cong, có từ 50-60 ô, ngăn cách nhau bởi một vách dày khoảng 0,5mm, giòn, chứa một hạt dẹt và cứng. Ở các vách ngăn giữa các ô có lớp cơm mềm, màu nâu đen, mùi hắc, vị ngọt chát nhẹ. Chính bởi loại cơm canh ki na có màu nâu đen và đặc sền sệt trong quả canh ki na được sử dụng để ngâm rượu làm thuốc bổ chăm sóc sức khỏe.
Thành phần hóa học của dược liệu canh ki na
Vỏ thân canh ki na có chứa rất nhiều thành phần thuộc nhóm tanin catechic (chiếm tới 3-5%), khi bị oxy hóa sẽ trở thành phlobaphen màu đỏ của canh ki na. Ngoài ra, vỏ thân canh ki na còn chứa một số ít các thành phần khác như tinh dầu, acid hữu cơ (acid quinic) và một heterosid triterpenic (quinovosid). Bên cạnh đó, trong vỏ thân còn có chứa nhiều alcaloid (có thể chiếm tới 15% trọng lượng của vỏ).
Công dụng của quả canh ki na
Theo nhiều nghiên cứu trên thế giới, quả canh ki na được dùng ngâm rượu sẽ mang đến công dụng phòng chống suy nhược, tăng sức đề kháng cho cơ thể, đặc biệt là công dụng đối với bệnh sốt rét. Bên cạnh đó, canh ki na còn mang đến công dụng bổ máu, phòng chống mất máu và thiếu máu rất hiệu quả. Đặc biệt, ngâm rượu quả canh ki na còn có tác dụng kích thích hệ tiêu hóa, điều trị các vết thương, vết loét, nhanh chóng làm liền sẹo.
Theo thầy thuốc Y Học cổ truyền, quả canh ki na là một trong những loại quả mang đến nhiều công dụng dành cho sức khỏe, nhất là khi được ngâm cùng với rượu.
Cách ngâm rượu quả canh ki na
Nhìn chung, quá trình tiến hành ngâm rượu quả canh ki na cũng không quá khó, khá giống với những cách ngâm loại quả khác, người làm chỉ cần thực hiện tỉ mỉ và cẩn thận một số bước như sau:
Chuẩn bị nguyên liệu: gồm có 1kg quả canh ki na tươi hoặc khô, 500g đường tinh luyện hoặc đường phèn, 1 lít rượu trắng 40 độ.
Tiến hành ngâm rượu quả canh ki na để chăm sóc sức khỏe:
+ Quả canh ki na được rửa sạch và để cho ráo nước.
+ Cho quả canh ki na và hết phần đường vào trong bình ngâm rượu, ngâm theo cách: cứ 1 lớp đường rồi đến 1 lớp canh ki na. Sau đó, đổ rượu vào trong bình và đậy nắp kín.
+ Đặt bình rượu tại nơi thoáng mát, khô ráo ngâm trong 20 ngày là đã có thể mang ra sử dụng. Tuy nhiên, rượu càng để lâu thì càng ngon.
Một vài lưu ý khi ngâm rượu canh ki na
Để quả canh ki na thực sự mang đến công dụng hữu ích đến với mọi người, người dùng cần phải thực hiện lưu ý một số điểm sau:
– Mua quả canh ki na có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng về sử dụng.
– Phải đảm bảo rửa sạch sẽ quả canh ki na, rửa thật nhiều lần với nước.
– Phải đảm bảo là rượu trắng được chưng cất nguyên chất, nồng độ cồn trong rượu không quá 40 độ.
– Bình ngâm rượu là loại bình sứ hoặc bình thủy tinh, tuyệt đối không ngâm bằng loại bình có chất liệu nhựa.
– Tỷ lệ rượu: quả canh ki na theo đúng chuẩn và hài hòa.