Ghẻ ngứa là một bệnh lí ngoài da do kí sinh trùng cái ghẻ gây ra. Việc nhận biết sớm các biểu hiện của bệnh ghẻ ngứa là điều quan trọng để phát hiện bệnh sớm, điều trị kịp thời, hiệu quả.
Bệnh ghẻ ngứa
Hãy theo dõi bài viết sau để được các bác sĩ giảng viên Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn chia sẻ đến bạn đọc về cách nhận biết bệnh ghẻ ngứa!
BỆNH GHẺ NGỨA LÀ GÌ?
Theo B.s Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn, ghẻ ngứa là một bệnh lí ngoài da do kí sinh trùng cái ghẻ có tên gọi là Sarcoptes scabiei gây ra. Loại ký sinh trùng này có 8 chân, hình bầu dục, đường kính khoảng 1/4mm. Sau khi xâm nhập vào biểu bì da nó sẽ đào hầm và đẻ trứng. Mỗi con ghẻ cái có thể đẻ 10 – 25 quả trứng trong một hang. Sau 3 – 4 ngày trứng nở thành ấu trùng và sau 20 ngày ấu trùng sẽ phát triển thành con trưởng thành và tiếp tục gây bệnh. Sự có mặt của cái ghẻ làm cho người bệnh thấy vô cùng ngứa ngáy tại vùng da có hang ổ của nó, ngứa nhiều hơn vào ban đêm.
Bệnh ghẻ ngứa có khả năng lây nhiễm rất nhanh thông qua các con đường: da tiếp da; dùng chung vật dụng cá nhân với người bệnh, tiếp xúc thân mật qua sinh hoạt tình dục… Cũng chính vì khả năng này mà nhiều người bị bệnh ghẻ ngứa toàn thân. Mặc dù ghẻ ngứa không phải bệnh lí nguy hiểm nhưng các biểu hiện của bệnh ghẻ ngứa ảnh hưởng rất nhiều đến chất lượng cuộc sống và tâm lí của người bệnh, dễ bùng phát trong cộng đồng nên việc điều trị bệnh là vô cùng cần thiết.
DẤU HIỆU NHẬN BIẾT CỦA BỆNH GHẺ NGỨA?
Biểu hiện của bệnh ghẻ ngứa chung nhất là sự xuất hiện của cảm giác ngứa ngáy và mụn nước. Các giai đoạn của bệnh được phân chia rõ ràng với các biểu hiện của bệnh ghẻ ngứa điển hình như sau:
Biểu hiện của bệnh ghẻ ngứa giai đoạn đầu
Sau hai tuần nhiễm ký sinh trùng, tại vùng da cái ghẻ làm tổ, người bệnh sẽ cảm thấy ngứa ngáy, khó chịu. Đây chính là phản ứng nhạy cảm của da trước sự có mặt của mạt ngứa cái, trứng và chất thải của chúng và cũng là biểu hiện bệnh ghẻ ngứa đầu tiên. Cảm giác ngứa ngáy sẽ đặc biệt dữ dội vào ban đêm vì lúc này ghẻ cái ra khỏi hang tìm ghẻ đực. Việc gãi ngứa lúc này sẽ tạo cơ hội cho cái ghẻ vương ra chăn màn, quần áo, gối… từ đó lây lan cho người khác. Nếu gặp điều kiện thuận lợi là mồ hôi ra nhiều, trời nắng thì cảm giác ngứa ngáy càng gia tăng.
Bên cạnh hiện tượng ngứa, trên da cũng sẽ có các mụn nước hoặc phát ban giống như nốt tròn đỏ bị sưng xung quanh. Bệnh ghẻ ngứa ở người lớn thường khu trú ở bàn tay, khủy tay, nếp gấp da của cổ tay, mông, eo, đầu gối, dương vật, nách, bả vai, da xung quanh núm vú… Đối với trẻ em, ghẻ cái trú ngụ chủ yếu ở da đầu, cổ, mặt, lòng bàn tay bàn chân; đặc biệt, trẻ dưới 2 tuổi rất dễ bị toàn thân nên quấy khóc, khó chịu.
Biểu hiện của bệnh ghẻ ngứa giai đoạn sau
Sang thời kì này, tổn thương do cái ghẻ gây ra đã xuất hiện đầy đủ với các biểu hiện rõ ràng, trầm trọng. Đây là giai đoạn mụn nước tiếp tục mọc nhiều hơn, tạo thành các đường hạnh ngoằn ngoèo, hình chữ chi màu trắng xám trên da. Bên cạnh đó, bề mặt da cũng sẽ có các vết xước, vết trợt có vảy kèm sẹo sẫm màu do gãi ngứa mà ra. Lúc này dùng kính lúp sẽ soi thấy cái ghẻ.
Một biểu hiện của bệnh ghẻ ngứa khác nữa là hiện tượng da tróc vảy hay còn gọi là ghẻ Na Uy. Dạng ghẻ này vô cùng nghiêm trọng với đặc trưng là các vết phồng rộp nhỏ kèm theo vảy da dày phủ rộng toàn thân. Đối tượng có nguy cơ nhất với bệnh ghẻ vảy là người có hệ miễn dịch yếu, ung thư hạch bạch huyết hoặc ung thư máu, HIV/AIDS.
BỆNH GHẺ NGỨA NGUY HIỂM KHÔNG?
Khi có những dấu hiệu bệnh ghẻ nếu không được điều trị kịp thời có thể gây ra một số biến chứng có thể là ghẻ nhiễm khuẩn sẽ thấy mụn mủ xuất hiện, ghẻ viêm da hóa với biểu hiện sẽ thấy những đám viêm da đỏ có đường kính từ 15 – 20cm đường kính, cùng với đó là những mụn nước, vết trợt, khô hoặc chảy dịch, ngứa. Những đám viêm da này lâu ngày sẽ dẫn đến eczema, nguy hiểm nhất ghẻ nhiễm khuẩn có thể dẫn đến viêm cầu thận.
Ngứa ngáy, khó chịu ở vùng da bị bệnh: Ngứa là biểu hiện chung của bệnh ghẻ, mỗi khi phát bệnh nó sẽ gây ngứa ngáy dữ dội, nhất là vào những khi tiết trời nóng bức hoặc vào đêm, khiến người bệnh khó chịu, ảnh hưởng nhiều đến quá trình sinh hoạt, học tập và làm việc.
Có xu hướng lan rộng: Những dấu hiệu bệnh ghẻ nếu không được điều trị sẽ khiến bệnh lan sang các vùng da xung quanh, khiến vùng diện tích này nổi mẩn đỏ, sần sùi, toàn bộ lớp da bong tróc và mọc vảy…rất khó nhìn, và đặc biệt bị ngứa lan rộng nên khiến cho người bệnh vô cùng khó chịu. Khi đã lan rộng ra các vùng da khác thì dấu hiệu bệnh ghẻ đã ở giai đoạn khó điều trị, không những chỉ tốn thời gian, công sức và tiền bạc của người bệnh mà bệnh còn dai dẳng, chữa mãi không dứt, gây ra nhiều phiền toái tới cuộc sống hàng ngày, từ đó áp lực lên công việc.
Gây lở loét: Khi bị ngứa thường thì người bệnh sẽ gãi, càng gãi lại càng ngứa hơn, rồi cái vòng luẩn quẩn này cứ lặp mãi, khiến những nốt mụn bị lở loét, chảy ra chất dịch nhớt màu vàng. Lâu dài nếu bệnh không được điều trị mà cứ giữ nguyên tình trạng này thì sẽ khiến vùng da bị viêm nhiễm, gây ra lở loét nặng và biến chứng thành viêm da mãn tính.
.jpg)
Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn đào tạo nhân lực ngành Y Dược chuyên nghiệp
BỆNH GHẺ NGỨA DỄ NHẦM LẪN VỚI BỆNH GÌ?
Theo bác sĩ giảng viên lớp Văn bằng 2 Cao đẳng Dược thành phố Hồ Chí Minh, có rất nhiều bệnh lí ngoài da khác dễ nhầm lẫn với biểu hiện của bệnh ghẻ ngứa nhưng đặc điểm chính để nhận diện ghẻ chính là ổ mạt ngứa bởi không bệnh ngoài da nào có ổ mạt như vậy. Rất nhiều người nhầm biểu hiện của bệnh ghẻ ngứa với vết cắn hay chích của côn trùng hoặc rệp nên không xử trí kịp thời, ghẻ lan rộng ra nhiều vùng da trên cơ thể. Ngoài ra cũng cần phân biệt ghẻ với:
- Chốc lở: tương đối giống ghẻ và rất dễ lây nhiễm nhưng các mẩn đỏ do chốc lở chủ yếu xuất hiện trên mặt, miệng và mũi.
- Chàm: là phát ban đỏ dưới dạng nốt sưng chứ không phải ổ mụn nước như ghẻ. Người bị chàm cũng có thể bị ghẻ.
- Vảy nến: đặc trưng là sự phát triển quá mức của tế bào da dẫn đến sự xuất hiện các vảy dày màu bạc và nhiều mảng da đỏ ngứa, khô.
- Viêm nang lông: có các nốt đầu trắng nổi lên trên phần gốc màu đỏ xung quanh hoặc gần nang lông.