Rối loạn khiếm khuyết cơ thể là một rối loạn tâm lý khiến người mắc bệnh bị ám ảnh ghê gớm về vẻ ngoài và khiếm khuyết trên cơ thể mình. Nguyên nhân bệnh do đâu và cách điều trị bệnh ra sao?
Bệnh rối loạn khiếm khuyết cơ thể
Hãy theo dõi bài viết sau để được các Bác sĩ – Giảng viên Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn chia sẻ đến bạn những thông tin cần thiết về bệnh rối loạn khiếm khuyết cơ thể!
BỆNH RỐI LOẠN KHIẾM KHUYẾT CƠ THỂ LÀ GÌ?
Theo bác sĩ Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn, rối loạn khiếm khuyết cơ thể (body dysmorphic disorder) là một rối loạn tâm lý mà khi mắc phải bạn không thể ngừng nghĩ về một hay nhiều khiếm khuyết hay thiếu sót hiện diện trên cơ thể mình trong khi đối với những người khác thiếu sót ấy rất nhỏ hay không thể quan sát thấy. Nhưng bạn có thể cảm thấy xấu hổ và lo lắng, khiến bạn tránh các tình huống giao tiếp xã hội.
Thiếu sót của cơ thể và những hành vị lặp đi lặp lại ấy khiến bạn cực kì kiệt sức và ảnh hưởng đến cuộc sống của bạn
Bạn có thể tìm đến vô số mỹ phẩm để che đi khuyết điểm của mình. Sau một thời gian, bạn có thể tạm thời cảm thấy hài lòng, nhưng rồi sự lo lắng trở lại và bạn có thể tìm đến một cách khác để sửa chữa các khuyến điểm ấy.
Điều trị rối loạn khiếm khuyết cơ thể có thể bao gồm trị liệu nhận thức hành vi và thuốc.
Nguyên nhân gây bệnh
Nguyên nhân cụ thể gây bệnh chưa được tìm ra. Cũng như các bệnh tâm lý khác, rối loạn khiếm khuyết cơ thể có thể là kết quả của nhiều nguyên nhân kết hợp:
- Các khác biệt của não: Bất thường cấu trúc não hay chuyển hóa thần kinh có thể có vai trò gây ra rối loạn khiếm khuyết cơ thể.
- Genes: Các nghiên cứu chỉ ra rằng rối loạn khiếm khuyết cơ thể thường xảy ra trong những người có quan hệ máu mủ với những người mắc tình trạng đó hay rối loạn liên quan đến ám ảnh khác.
- Môi trường: Môi trường, các trải nghiệm cuộc đời và văn hóa của bạn sẽ góp phần gây nên rối loạn khiếm khuyết cơ thể, đặc biệt khi nhận được các đánh giá tiêu cực về cơ thể hay hình dạng bản thân, hay bị bỏ bê, lạm dụng thời thơ ấu.
Triệu chứng thường gặp
Các dấu hiệu và triệu chứng của rối loạn khiếm khuyết cơ thể bao gồm:
- Vô cùng lo lắng các thiếu sót hiện diện trên cơ thể trong khi những người khác có thể không nhìn thấy hay khiếm khuyết ấy rất nhỏ.
- Có miền tin mạnh mẽ rằng bạn có một nhược điểm bề ngoài khiến bạn xấu xí và biến dạng.
- Tin rằng những người khác để ý đặc biệt đến vẻ bề ngoài của bạn một cách tiêu cực hay chế giễu bạn.
- Bị cuốn vào các hành vi với mục đích sữa chữa hay giấu đi khuyết điểm trong nhận thức ấy và khó có thể chống lại hay điều khiển hành vi đó ( thường xuyên nhìn gương, chải chuốt hay véo da)
- Cố gắng giấu đi khiếm khuyết bằng trang điểm hay quần áo kiểu cách.
- Thường xuyên so sánh vẻ ngoài của mình với người khác.
- Luôn luôn tìm kiếm sự an tâm bằng cách hỏi người khác về ngoại hình của mình.
- Có xu hướng hoàn hảo hóa.
- Thường xuyên tìm kiếm đến các mỹ phẩm nhưng sự hài lòng khi sử dụng lại khá ít.
- Tránh các tình huống xã hội.
- Lo lắng về ngoại hình gây ra căng thẳng hay các vấn đề trong cuộc sống xã hội, việc làm, học tập hay các lĩnh vực khác.
Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn đào tạo nhân lực ngành Y Dược chuyên nghiệp
NHỮNG PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ BỆNH MẶC CẢM NGOẠI HÌNH
Liệu pháp nhận thức hành vi
Theo bác sĩ giảng viên Văn bằng 2 Cao đẳng Dược thành phố Hồ Chí Minh, liệu pháp nhận thức hành vi cho rối loạn khiếm khuyết cơ thể tập trung vào mục tiêu:
- Giúp bạn hiểu vì sao các ý nghĩ, phản ứng cảm xúc và hành vi tiêu cực gây ra các vấn đề.
- Đối đầu với các suy nghĩ tiêu cực tự nhiên về hình dạng cơ thể và học cách suy nghĩ thoải mái và thực thế hơn.
- Học cách biện pháp thay thế đề đối đầu với các cám dỗ hay các thói quen, giúp giảm đi việc soi gương hay tìm đến các lời khen để cảm thấy an tâm.
- Chỉ bạn các hành vi khác đê cải thiện sức khỏe tâm lý của bạn.
Bạn và chuyên gia trị liệu có thể bàn bạc về mục tiêu bạn muốn đạt được khi áp dụng liệu pháp, tìm ra kế hoạch điều trị cho chính bản thân và tăng cường khả năng đối đầu.
Sử dụng thuốc
Mặc dù không có bất kì thuốc cụ thể được được thông qua bởi Hiệp hội Thực phẩm và Thuốc dùng để điều trị rối loạn khiếm khuyết cơ thể, các thuốc dùng để điều trị các rối tâm thần khác như trầm cảm có thể có hiệu quả.
Ức chế tái hấp thu chọn lọc serotonin (SSRIs): Bởi vì rối loạn khiếm khuyết cơ thể được nghĩ là bị gây ra bởi các vấn đề liên quan đến chất serotonin trong não, SSRIs có thể được kê cho bạn. Dùng SSRIs có thể có hiệu quả nhiều hơn các thuốc chống trầm cảm khác khi dùng cho rối loạn khiếm khuyết cơ thể và có thể giúp bạn kiềm chế các ám ảnh và các hành vi không mong muốn.
Các thuốc khác: Trong một số trường hợp, bạn cần thêm thuốc khác ngoại trừ SSRIs, việc này tùy vào các triệu chứng của bạn.