Bệnh ấu trùng sán lợn là tình trạng nhiễm mô do ký sinh gây ra bởi ấu trùng sán dây lợn Taenia solium. Bạn có thể kiểm soát bệnh này bằng cách giảm thiểu các yếu tố nguy cơ
Bệnh ấu trùng sán lợn
Cùng các Bác sĩ – Giảng viên Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn tìm hiểu chi tiết về bệnh để có những thông tin cần thiết, giúp bạn phát hiện cũng như điều trị bệnh một cách hiệu quả!
BỆNH ẤU TRÙNG SÁN LỢN LÀ GÌ?
Bệnh ấu trùng sán lợn là tình trạng nhiễm mô do ký sinh gây ra bởi ấu trùng sán dây lợn Taenia solium. Những nang ấu trùng nhiễm vào não, cơ hoặc các mô khác và gây ra các cơn động kinh khởi phát tuổi trưởng thành ở hầu hết các nước có thu nhập thấp.
Việc ăn thức ăn hoặc uống nước bị nhiễm trứng sán dây lợn hoặc ấu trùng sẽ gây ra nhiễm sán dây. Nếu bạn ăn trứng sán dây, chúng có thể di chuyển bên ngoài ruột và hình thành các nang ấu trùng trong các mô cơ thể và các cơ quan (nhiễm trùng xâm nhập). Nếu bạn ăn phải ấu trùng sán dây lợn, chúng sẽ phát triển thành sán dây trưởng thành trong ruột (nhiễm trùng đường ruột).
Vòng đời của sán dây lợn trưởng thành có thể là 30 năm trong ký chủ. Nhiễm sán dây đường ruột thường nhẹ, nhưng nhiễm ấu trùng xâm lấn có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng.
NGUYÊN NHÂN GÂY BỆNH ẤU TRÙNG SÁN LỢN?
Bác sĩ Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn cho biết nguyên nhân gây ra bệnh ấu trùng sán lợn bao gồm:
- Nuốt trứng sán dây hoặc ấu trùng. Đây là nguyên nhân chính gây nhiễm sán dây. Nếu bạn ăn thức ăn hoặc uống nước bị nhiễm phân từ người hoặc động vật nhiễm sán dây, thì bạn có thể ăn phải trứng sán dây;
- Nuốt nang ấu trùng trong thịt hoặc các mô cơ. Khi một con vật bị nhiễm sán dây, ấu trùng sán dây sẽ vào trong mô cơ của nó. Nếu bạn ăn thịt sống hoặc nấu chưa chín con vật bị nhiễm đó thì sẽ ăn phải các ấu trùng, sau đó chúng phát triển thành sán dây trưởng thành trong ruột.
TRIỆU CHỨNG THƯỜNG GẶP CỦA BỆNH ẤU TRÙNG SÁN LỢN LÀ GÌ?
Triệu chứng bệnh ấu trùng sán lợn thường không rõ rệt. Bệnh chủ yếu gây những triệu chứng đau bụng, rối loạn tiêu hóa nhẹ,... Người bệnh thường xuyên có những cảm giác khó chịu, bứt rứt, có những đốt sán tự rụng theo phân ra ngoài. Đốt sán là những đoạn nhỏ, dẹt, trắng ngà như xơ mít, đầu sán phẳng, một số trường hợp phát hiện thấy có trứng sán trong phân.
Triệu chứng bệnh ấu trùng sán lợn: tùy thuộc vị trí ký sinh và đóng kén của ấu trùng mà bệnh sẽ xuất hiện các triêu chứng khác nhau:
- Tại não cũng tùy thuộc vị trí mà triệu chứng biểu hiện chức năng cũng khác nhau: động kinh, liệt, nói ngọng, rối loạn ý thức và có những cơn nhức đầu dữ dội.
- Khi ấu trùng cư trú ở mắt gây các triệu chứng chèn ép sau nhãn cầu, tăng nhãn áp, giảm thị lực, song thị,…
- Ấu trùng cư trú ở cơ vân: xuất hiện các nang dưới da với kích thước 0.5 - 2cm, di động dễ dàng, không ngứa, thường ở cơ bắp tay, chân hoặc cơ liên sườn, cơ lưng, ngực; các nang này có thể gây ra triệu chứng máy, giật cơ; nếu một số nang đơn lẻ cần chú ý phân biệt với hạch.
NHỮNG PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ BỆNH ẤU TRÙNG SÁN LỢN
Trong một số trường hợp, nhiễm trùng sán dây không cần điều trị vì sán dây tự ra khỏi cơ thể chúng ta. Nhiều người không nhận ra sự tồn tại của chúng do không có triệu chứng. Tuy nhiên, nếu bạn được chẩn đoán nhiễm sán dây đường ruột, bác sĩ có thể chỉ định một số loại thuốc để loại bỏ chúng như praziquantel (Biltricide®), albendazole (Albenza®), nitazoxanide (Alinia®).
Một số phương pháp khác dùng để điều trị nhiễm trùng xâm lấn gồm:
- Thuốc trừ giun sán. Các nang sán dây có thể gây sưng hoặc viêm trong các mô hoặc cơ quan. Do đó, bạn cũng cần toa thuốc có corticosteroid như prednisone hoặc dexamethasone, để làm giảm viêm;
- Điều trị chống viêm;
- Điều trị chống động kinh. Nếu bệnh gây co giật, bạn có thể sử dụng thuốc chống động kinh;
- Đặt shunt. Một loại nhiễm trùng xâm lấn có thể gây ra quá nhiều dịch não tủy, được gọi là não úng thủy. Bạn có thể được đặt một ống vĩnh viễn (shunt) trong đầu để hút dịch não tủy;
- Phẫu thuật. Những nang này có thể được loại bỏ tùy thuộc vào vị trí và các triệu chứng của chúng. Các nang phát triển trong gan, phổi và mắt thường được loại bỏ vì chúng có thể đe dọa chức năng các cơ quan.
Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn địa chỉ đào tạo nhân lực ngành Y Dược uy tín
NHỮNG PHƯƠNG PHÁP PHÒNG NGỪA BỆNH ẤU TRÙNG SÁN LỢN
Bác sĩ giảng viên Văn bằng 2 Cao đẳng Dược Sài Gòn cho biết, những phương pháp phòng ngừa bệnh ấu trùng sán lợn được áp dụng thường là:
- Không sử dụng thịt lợn bệnh để chế biến thực phẩm, phải tuân thủ quy tắc: “ăn chín, uống chín”, ăn các thức ăn đã được nấu chín kỹ, chế biến hợp vệ sinh;
- Không ăn các thực phẩm sống như thịt lợn, nem chua, thịt lợn tái (nguy cơ nhiễm sán dây trưởng thành), rau sống không đảm bảo vệ sinh (nguy cơ mắc bệnh ấu trùng sán lợn);
- Quản lý phân tươi, nhất là ở những vùng có người nhiễm sán dây lợn trưởng thành trong ruột;
- Không dùng phân người và gia súc chưa ủ đúng kỹ thuật để bón cho rau xanh và cây trồng;
- Sử dụng hố xí hợp vệ sinh, không nuôi lợn thả rông; vệ sinh môi trường sống cho người và vật nuôi;
- Quản lý chặt chẽ tiêu chuẩn vệ sinh các lò mổ lợn;
- Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng (nhất là trước khi chế biến thực phẩm hoặc trước khi ăn), vệ sinh cơ thể sạch sẽ;
- Tẩy giun sán 6 tháng một lần đối với trẻ từ 2 tuổi trở lên
Trên đây là những thông tin về bệnh ấu trùng sán lợn được các bác sĩ giảng viên Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn tổng hợp và chia sẻ đến bạn đọc