Mùa hè nóng nực, da thường ẩm ướt do mồ hôi, là cơ hội cho nhiều chứng bệnh phát triển mạnh, trong đó có hắc lào. Vậy cách điều trị bệnh này như thế nào?
Bệnh hắc lào được điều trị như thế nào?
Bệnh hắc lào gây ngứa ngáy suốt ngày, rất phiền toái và khó chịu nhất là khi mắc ở các vùng da kín. Chúng ta hãy cùng các bác sĩ, chuyên gia đến từ Trường Cao Đẳng Dược Sài Gòn tìm hiểu về cách điều trị bệnh hắc lào nhé!
Thưa bác sĩ, bệnh hắc lào là gì ạ?
Hắc lào (còn gọi là lác) là từ dân gian sử dụng để chỉ bệnh ngoài da do vi nấm gây nên. Tác nhân gây bệnh thuộc nhóm Dermatophytes thường gặp nhất là hai loại trychophyton và epidermophyton. Đây là một bệnh ngoài da phổ biến. Bệnh có thể gặp ở mọi lứa tuổi, đặc biệt gặp nhiều ở tuổi thanh thiếu niên và trung niên, nam nhiều hơn nữ.
Nguyên nhân mắc bệnh hắc lào là vệ sinh thân thể kém, ít tắm gội trong khi cơ thể có nhiều mồ hôi, tạo điều kiện cho vi nấm dễ dàng sinh sôi và gây bệnh. Bơi lội tại những vùng có nước bẩn, là nơi trú ẩn của nhiều loại vi khuẩn, nấm, ký sinh trùng gây bệnh. Qua con đường lây nhiễm từ người này sang người khác như tiếp xúc da - da, hay mặc chung quần áo, dùng chung đồ sinh hoạt, quan hệ tình dục với người nhiễm.
Thưa bác sĩ, làm thế nào để nhận biết bệnh hắc lào ạ?
Hai dấu hiệu nổi bật của bệnh hắc lào mà các giảng viên Trường Cao Đẳng Dược Sài Gòn chỉ ra đó là ngứa và nổi các mẩn đỏ, mụn nước.
- Ngứa ở vùng có tổn thương da, cả ngày lẫn đêm, ngứa nhiều khi ra mồ hôi, trời nóng nực hay về đêm.
- Nổi mẩn đỏ một vùng có giới hạn rõ, trên bề mặt thường có nổi nhiều mụn nước giống như bỏng tập trung ở rìa của tổn thương, vết trên da tương tự như đồng tiền (nên còn được gọi là lác đồng tiền).
Bệnh thường khởi đầu ở một bên bẹn, sau đó có thể lan sang bên kia và lan ra sau mông. Ngoài ra, hắc lào còn có thể gặp ở tay, chân, ngực, lưng...
Thưa bác sĩ, bệnh hắc lào được điều trị như thế nào ạ?
Thuốc cổ điển dùng để trị hắc lào là dung dịch cồn BSI (acid benzoic + acid salicylic + lod), antimycose (acid benzoic + acid salicylic + acid boric) và dung dịch ASA (acid acetylsalicylic, natri salicylat). Các thuốc này có tác dụng tốt nhưng gây lột da nhiều, đau rát và để lại màu đen trên da như sạm da hoặc gây biến chứng.
Hiện nay có nhiều thuốc dùng tại chỗ dạng kem bôi với các hoạt chất là dẫn chất imidazol rất có hiệu quả như miconazol, ketoconazol, econazol... Những thuốc này có ưu điểm là không có màu, mùi thơm, không gây lột da, không sưng đau nhưng cũng có thể gây ra một số dị ứng nhẹ. Nhưng những dị ứng này sẽ hết khi ngừng dùng thuốc.
Khi tổn thương quá rộng, bác sĩ có thể cho bệnh nhân dùng kết hợp cả thuốc điều trị tại chỗ với các thuốc uống để trị vi nấm như ketoconazol, itraconazole, fluconazole... Tuy nhiên, người bệnh cần thận trọng khi sử dụng thuốc uống chống nấm toàn thân, do thuốc có nhiều tác dụng phụ và có những tương tác không tốt, có thể có những biến chứng nặng khi phải dùng đồng thời với thuốc trị các bệnh khác (thuốc hạ mỡ máu...). Thuốc được sử dụng hạn chế ở những người đang mắc bệnh gan, thận...
Thưa bác sĩ, làm thế nào để phòng tránh bệnh hắc lào ạ?
Để phòng bệnh, theo Dược sĩ Nguyễn Thị Hồng – Giảng viên Trường Cao Đẳng Dược Sài Gòn cần hiểu rõ nguyên nhân gây ra bệnh hắc lào là do sống trong môi trường không vệ sinh, người ra nhiều mồ hôi mà ít tắm giặt, bơi lội trong vùng nước bẩn. Thế nên, việc phòng bệnh phải bắt đầu từ lối sống vệ sinh sạch sẽ, tắm gội và giặt giũ quần áo, chăn màn thường xuyên. Luôn giữ áo quần, cơ thể thật khô ráo. Người bị bệnh, bên cạnh việc dùng thuốc tại chỗ phải khử trùng các vật dụng cá nhân như quần áo, chăn màn... bằng cách luộc nước sôi hoặc dùng bàn là ủi kỹ.
Đối với người lành không mang bệnh, không nên mặc chung quần áo với người khác, tránh làm việc nơi ẩm ướt, nếu ra mồ hôi nhiều cần phải thường xuyên tắm giặt và giữ khô vùng háng, nách, bẹn. Khi mắc bệnh phải đi khám để được hướng dẫn chữa trị đúng cách, tránh việc nghe lời mách bảo của bạn bè không có chuyên môn hoặc lên Google tìm kiếm thông tin tự chữa trị.
Người bệnh cần tuân thủ theo sự hướng dẫn của bác sĩ để đảm bảo kết quả điều trị
Thưa bác sĩ, người bị hắc lào cần lưu ý gì khi điều trị ạ?
Khi dùng thuốc điều trị hắc lào, bệnh nhân cần tuân thủ các nguyên tắc để tránh sự tái nhiễm và bảo đảm kết quả điều trị như điều trị liên tục cho đến khi da lành, sau đó cần tiếp tục thoa thuốc ít nhất hai tuần nữa để tránh tái phát.
Nếu điều trị sau 4 tuần mà không có dấu hiệu cải thiện thì nên tái khám bác sĩ. Khi bôi thuốc cũng phải theo hướng dẫn, vì nếu bôi thuốc không đúng có thể làm bệnh càng lây lan hơn hoặc gây ra tình trạng phỏng, chảy nước nhiều, ngứa dữ dội...
Nguyên nhân nhiễm vi nấm không chỉ do ăn ở kém vệ sinh mà còn do lạm dụng thuốc kháng sinh, thuốc corticoid, dẫn đến nhiễm bệnh nấm “cơ hội” (do kháng sinh chỉ trị được vi khuẩn, còn thuốc corticoid làm giảm sự đề kháng nên các vi nấm có điều kiện tăng sinh). Vì vậy, mọi người nên từ bỏ thói quen sử dụng thuốc bừa bãi để phòng bệnh và bảo vệ sức khỏe.
Để hạn chế bệnh hắc lào tái phát, bên cạnh việc dùng thuốc đúng chỉ định cần phải diệt nấm ở những vật dụng cá nhân như áo quần, mùng mền, chăn gối... bằng cách luộc nước sôi 100 độ C trong vòng 15 phút hoặc rắc bột chống nấm. Không mặc chung quần áo với người khác, tránh làm việc ở những nơi ẩm ướt, ra mồ hôi nhiều và vệ sinh thân thể sạch sẽ.