Xơ gan cổ trướng là giai đoạn cuối của bệnh xơ gan. Giai đoạn này, lá gan đã mất dần chức năng và không thể tự phục hồi. Vậy khi điều trị sơ gan cổ trướng thì có những phương pháp nào được áp dụng?
Bệnh sơ gan cổ trướng là giai đoạn cuối cùng của bệnh sơ gan
Nguyên nhân gây bệnh xơ gan cổ trướng là do đâu?
Theo Dược sĩ Nguyễn Thị Hồng – Giảng viên Cao đẳng Dược Sài Gòn, có 4 nguyên nhân chính dẫn đến bệnh xơ gan cổ trướng, bao gồm:
- Viêm gan do virus: Bệnh nhân bị viêm gan B, C nhưng lại điều trị bệnh muộn nên gây xơ và có thể chuyển sang bệnh xơ gan cổ trướng. Khi người bệnh đã chuyển sang xơ gan cổ trướng thì mức độ nguy hiểm của bệnh sẽ tăng hơn rất nhiều lần, bệnh nhân cần phải nhanh chóng điều trị bệnh.
- Nhiễm hóa chất độc: Bệnh nhân bị nhiễm độc thạch tín hoặc do tình trạng tắc mật kéo dài và gây xơ gan nhưng thường rất ít gặp. Chính những hóa chất độc hại này làm bệnh xơ gan cổ trướng thêm phần nguy hiểm. Đồng thời, bệnh sẽ có khả năng chuyển sang giai đoạn cuối và đe doạ đến tính mạng bệnh nhân.
- Nhiễm bệnh hấp huyết trùng: Chính bệnh này sẽ làm khả năng miễn dịch của cơ thể yếu dần và làm chức năng gan suy giảm, dễ dẫn tới xơ gan cổ trướng ở thời kỳ cuối.
- Dinh dưỡng kém và nghiện rượu: Tình trạng nghiện rượu khiến gan bị tổn thương nhanh chóng. Khẩu phần ăn uống hàng ngày thiếu chất dinh dưỡng khiến bệnh nhân xơ gan cổ trướng dễ bị tử vong, và gây các biến chứng nguy hiểm khi bệnh nhân không được điều trị kịp lúc.
Triệu chứng thường gặp của bệnh xơ gan cổ trướng là gì?
Bệnh nhân có cảm giác uể oải và mệt mỏi, sụt cân, da khô, thiếu máu, sắc mặt kém, viêm lưỡi, quáng gà, viêm phù dây thần kinh. Có thể sốt nhẹ do gan đã bị hoại tử và mất đi chức năng tự giải độc nên khiến chất độc dễ dàng tấn công qua đường tiêu hóa.
Đối với cơ thể người bình thường, trong bụng họ chỉ có khoảng 50 ml nước giúp đảm bảo hoạt động bôi trơn giữa những cơ quan với nhau. Còn bệnh nhân xơ gan cổ trướng, khoang bụng của họ nếu chứa nhiều nước sẽ thành trướng bụng.
Bệnh nhân xơ gan cổ trướng vào giai đoạn cuối sẽ có tình trạng vàng da, vàng mắt. Nguyên nhân của hiện tượng này là do sự tổn hại của tế bào gan hoặc bệnh nhân đã chuyển sang giai đoạn bị ung thư gan.
Bệnh nhân có thể đau dữ dội và liên tục ở khu vực gan. Nguyên nhân gây đau của gan do sự tăng trưởng nhanh chóng của khối u, thành gan bị kéo ra. Nếu bệnh tiếp tục tiến triển xấu đi sẽ làm tổn thương cơ hoành và bệnh nhân có thể sẽ bị đau vùng vai phải. Suốt thời gian bệnh chuyển thành ung thư, các cơn đau đột ngột có thể xuất hiện. Bệnh nhân có thể bị ngất hoặc sốc nếu hiện tượng xuất huyết máu nặng. Bệnh nhân xơ gan cổ trướng cũng có thể sẽ bị phù gan.
Có những phương pháp nào được áp dụng để điều bệnh xơ gan cổ trướng?
- Điều trị xơ gan cổ trướng do viêm gan virus
Bệnh xơ gan do virus là nguyên nhân làm bệnh nhân mắc bệnh xơ gan cổ trướng phổ biến nhất hiện nay. Chúng ta hoàn toàn có thể ngăn ngừa được mọi nguy hại từ bệnh nếu phát hiện sớm và điều trị kịp thời bệnh viêm gan do virus. Bệnh nhân xơ gan cổ trướng có nguyên nhân do viêm gan virus cần lưu ý khẩu phần ăn cần bổ sung protein, chất xơ cũng như đảm bảo đầy đủ chất dinh dưỡng nhằm giúp phục hồi chức năng gan. Bệnh nhân cũng cần sử dụng thuốc hay áp dụng các phương pháp điều trị khác dưới sự chỉ định của bác sĩ nhằm ngăn chặn virus phát triển.
- Điều trị xơ gan cổ trướng do rượu
Chính rượu, bia sẽ làm ổ bụng bệnh nhân phình to do chất dịch bị ứ đọng. Nguy hiểm hơn đó là bệnh nhân có thể tử vong nếu chất dịch đè vào thành mạch máu và làm tĩnh mạch bị vỡ, bệnh nhân sẽ nôn máu ra ồ ạt. Do đó, bệnh nhân xơ gan cổ trướng cần tránh xa rượu, bia hay những loại chất kích thích.
Khi chọc hút dich cổ trướng, các bác sĩ Trường Cao Đẳng Dược Sài Gòn sẽ tiến hành chọc hút chất dịch cổ trướng ứ đọng trong khoang bụng của bệnh nhân theo định kỳ và theo tình trạng bệnh. Phương pháp chọc tháo dịch cổ trướng cần có sự cố gắng và kiên trì của bệnh nhân. Phương pháp này có ưu điểm là tránh các biến chứng suy gan, suy thận cho bệnh nhân.
- Điều trị bằng công nghệ tế bào gốc
Bác sĩ sẽ phân li các tế bào đơn nhân trong máu của bệnh nhân và chuyển hóa nó thành tế bào tuỵ. Các tế bào này sẽ được làm tăng khả năng giúp nhận biết những loại tế bào bất thường nhờ vào quá trình nuôi cấy đặc biệt. Sau đó, những tế bào này được tiêm lại vào cơ thể bệnh nhân nhằm tiêu diệt các tế bào bất thường ở những mô xơ trong gan.
Phương pháp này được xem là cách cuối cùng để trị xơ gan cổ trướng khi bệnh nhân đã vô phương cứu chữa. Lúc này, gan của bệnh nhân sẽ bị cắt bỏ rồi thay thế bằng gan người khỏe mạnh. Nhược điểm của phương pháp này là tốn kém chi phí và phải có người hiến tặng gan thì ta mới áp dụng được phương pháp này. Đồng thời, tỷ lệ thành công khi ghép gan xong cũng không được cao.
Làm thế nào để phòng tránh bệnh xơ gan cổ trướng?
Để phòng tránh bệnh sơ gan cổ trướng các bác sĩ Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn đưa ra một số lưu ý sau đây:
- Hạn chế dùng rượu, bia
- Chế độ ăn thấp natri: Sử dụng các loại thảo dược cho gia vị thực phẩm thay cho muối. Cần ăn nhiều rau, củ, quả. Ăn thực phẩm giàu protein, ít mỡ như gia cầm, cá, các loại đậu.
- Tiêm ngừa vacxin cho các bệnh viêm gan B, C, D, bệnh cúm và bệnh viêm phổi là những biện pháp tối thiểu.
- Nếu bệnh nhân mắc các bệnh viêm gan, chúng ta cần kiểm tra khám định kỳ nhằm chủ động kiểm soát được mức độ tổn thương gan.
- Sử dụng toa thuốc cẩn thận: Cần tuân thủ việc dùng thuốc dưới sự chỉ định của bác sĩ, tránh tuỳ tiện mua thuốc bừa bãi hay tự ý áp dụng các mẹo dân gian chữa xơ gan cổ trướng khi chưa có sự đồng ý của bác sĩ.