Mọi người thường chỉ biết tới ráy là loại cây phổ biến mọc dại trong rừng, mà ít ai nhận ra rằng củ ráy lại là vị thuốc quý trong đông y giúp bảo vệ sức khỏe phòng ngừa nhiều bệnh
Cây ráy có thể chữa được nhiều bệnh
Cây củ ráy được trồng ở nhiều vùng khắp Việt Nam, chủ yếu là mọc dại khu vực ẩm ướt. Đây là loại thân mềm có hình dáng tương đối giống khoai môn. Lá ráy có hình tim, kích thước lớn, thân mọng nước và mềm. Cây ráy trung bình cao khoảng 70 -100cm, phần trên đứng dưới bò.
Củ ráy chính là phần phát triển từ rễ phình ra to hơn tạo thành. Trong dân gian củ ráy còn có tên là ráy dại, hải vu hay dã vu, nhiều người nhầm tưởng ráy là khoai môn đào củ về ăn. Ở nước ta củ ráy mọc dại tương đối nhiều, đặc biệt là khu vực rừng bờ khe, bờ suối. Củ ráy có vị nhạt, tính hàn, độc nhiều, ăn vào gây ngứa miệng và họng.
Ráy có tác dụng tốt để chữa bệnh phải từ 3 – 5 tuổi trở lên và phải đào trọn củ, rửa đất, cát sạch, cắt bỏ rễ con, cạo sạch lớp vỏ ngoài... Ráy khô dùng có tác dụng tốt hơn. Khi thu hái và chế biến ráy, chúng ta phải đeo gang tay bằng cao su, có khẩu trang che mặt, kính bảo hộ lao động che hai mắt là tốt nhất, tránh va chạm dễ bị dị ứng và ngứa.
Một số công dụng chữa bệnh của ráy
Điều trị bệnh thống phong
Bài thuốc được các y sĩ Y học cổ truyền Sài Gòn chia sẻ như sau: Củ ráy cắt bỏ rễ con, cạo bỏ vỏ ngoài, phơi khô (nếu dùng tươi phải ngâm lâu trong nước), sao vàng, lấy khoảng 50g. Quả chuối hột chín thái mỏng, sao vàng 30g. Cho cả hai thứ vào 1 bát nước sắc uống. Dùng như vậy liên tục hàng tháng, bệnh thống phong sẽ không tái phát.
Chữa xương khớp
Với người cao tuổi muốn chữa các bệnh xương khớp có thể áp dụng bài thuốc củ ráy ngâm rượu. Chỉ cần dùng củ ráy tươi phơi khô ngâm cùng rượu theo tỉ lệ 3 củ ráy – 7 rượu, sau khoảng thời gian 3 tháng là có thể sử dụng. Mỗi ngày bạn chỉ cần uống 1 chén nhỏ sẽ giúp giãn gân cốt, giúp xương vận động trơn tru, kiên trì sẽ xua tan mọi nỗi lo thấp khớp.
Có thể chữa bệnh cảm
Người sốt cao, lấy củ ráy tươi cắt đôi chà thử vào mu bàn tay, nếu không ngứa thì dùng nửa củ đó chà khắp xương sống và chà khắp lưng. Còn một nửa thái mỏng đun với nước thật sôi, uống 1 bát. Làm khoảng 5 lần như vậy bệnh sẽ khỏi.
Đào tạo Y học cổ truyền tại Sài Gòn uy tín
Chữa chàm
Lấy một củ ráy khoét lõm thành cái nồi. Bắt 1 con bọ hung đem nướng cháy thành than, nghiền thành bột, và dùng 10g diêm sinh nghiền nhỏ, trộn lẫn vào bột bọ hung tán. Lấy 1 chén dầu lạc đổ vào “nồi” củ ráy khoét lõm, bắc lên bếp (đặt trên miếng nhôm hoặc sắt) đun cho dầu sôi lên.
Đổ hỗn hợp bột nói trên vào “nồi” củ ráy khuấy đều khoảng 15 phút, bắc xuống để nguội. Dùng lông gà sạch tẩm hỗn hợp trên bôi vào chỗ bị chàm, bôi đều từ ngoài vào trong mỗi ngày một lần, cho đến khi khỏi. Thông thường bôi 5 ngày là khỏi.
Cao dán mụn nhọt
Một củ ráy tươi nặng 80-100g, nghệ một củ chừng 60g. Củ ráy gọt sạch võ, giã nát nhừ cùng với nghệ, sau cho dầu vừng vào nấu nhừ, thêm dầu thông và sáp ong vào, khuấy chao tan. Để nguội, phết lên giấy dán vào nơi mụn nhọt, nếu mới mọc thường tan, đã mọc có tác dụng hút mủ.