Càng cao tuổi, sức khỏe lại càng suy yếu dẫn đến dễ mất nhiều bệnh mãn tính. Do đó, việc chăm sóc thế nào để người lớn tuổi có thể sống vui, sống khỏe trong những ngày tháng về già là hết sức cần thiết.
Người già nên có chế độ chăm sóc sức khỏe phù hợp
Dưới đây là một số việc được các bác sĩ Trường Cao Đẳng Dược Sài Gòn khuyến khích nên làm khi chăm sóc người cao tuổi để phòng và phát hiện kịp thời bệnh nhằm nâng cao chất lượng sống của họ.
Cần có chế độ dinh dưỡng đầy đủ
Người cao tuổi như “Chuối chín cây”, cơ thể ngày một yếu dần kéo theo tính tình, khẩu vị cũng thay đổi. Vì thế, họ cần một chế độ dinh dưỡng phù hợp để tăng sức đề kháng, phòng ngừa các bệnh cơ hội.
Dinh dưỡng hợp lý giúp người cao tuổi phòng chống được nhiều bệnh mạn tính. Do đó, thức ăn cho người cao tuổi cần đa dạng, giàu dưỡng chất, chế biến dưới dạng mềm, dễ nhai, dễ nuốt, dễ tiêu hóa. Nếu ăn cháo tốt nhất nên ăn cháo đậu xanh, đậu đỏ, đậu ván... Người cao tuổi nên ăn món súp, món hầm, tốt nhất dùng cà rốt, khoai tây, đậu, nấm các loại. Nếu ăn canh, nên ăn rau ngót, rau dền, hoa thiên lý, đu đủ, cải xoong, bí đao. Nếu ăn cá nên ăn cá lóc, cá bống và các loại cá nạc ít mỡ dưới dạng nấu canh chua…
Người cao tuổi nên ăn cá thay thịt, và dùng thêm một số loại sữa bổ sung canxi. Khẩu phần ăn nên chia thành nhiều bữa nhỏ, tránh ăn quá no một lần. Bữa tối không nên ăn quá muộn, vì như vậy sẽ ảnh hưởng đến giấc ngủ, có thể tạo tiền đề cho tai biến mạch não, mạch vành
Khám sức khỏe định kỳ hàng năm
Giảng viên Cao đẳng Điều dưỡng khuyên rằng người cao tuổi nên đi khám sức khỏe định kỳ sẽ giúp phòng tránh những bệnh tật nguy hiểm, phát hiện bệnh ngay ở giai đoạn sớm nhất.
Đo chiều cao, cân nặng: Thực hiện mỗi năm một lần, có thể đánh giá được tình trạng sức khỏe chung toàn cơ thể, phát hiện bệnh béo phì hoặc tình trạng suy dinh dưỡng, loãng xương. Hàng năm, chiều cao của người cao tuổi giảm dần, lưng còng thêm thì điều đầu tiên phải nghĩ tới là bệnh loãng xương.
Nếu có dấu hiệu loãng xương thì nên đo mật độ xương: khi đã xác định bị loãng xương thì uống bổ sung viên canxi, tăng cường vận động cơ thể, ngưng hút thuốc lá có thể ngăn tiến triển của bệnh loãng xương…
Đo huyết áp: Là cách đơn giản nhất để chẩn đoán bệnh tăng huyết áp. Người có số đo huyết áp >140/90 mmHg là bị bệnh tăng huyết áp. Bạn nên ghi lại số đo huyết áp mỗi lần đo để theo dõi. Nên thực hiện đo huyết áp thường xuyên định kỳ theo ngày, tuần, hay tháng.
X-quang phổi: người cao tuổi thường mất các bệnh lý mạn tính của phổi. Người bệnh nên làm xét nghiệm thông thường này để có thể phát hiện, phòng ngừa, điều trị sớm bệnh viêm phế quản mạn tính, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, ung thư phổi,… tránh để bệnh diễn tiến nặng hơn.
Đo điện tim: Đo điện tim theo định kỳ là rất cần thiết. Nếu bệnh tim mạch được phát hiện sớm để theo dõi, điều trị thì người cao tuổi vẫn có thể có cuộc sống khỏe mạnh.
Thăm trực tràng: Ung thư đại trực tràng đa số xảy ra ở những người từ 50 tuổi trở lên. Do đó, người lớn tuổi nhất thiết phải đi nội soi đại tràng để có thể phát hiện kịp thời.
Tình thần của người già luôn lạc quan, vui vẻ
Trong cuộc sống hiện đại, mỗi người dường như bị cuốn theo bởi sự tất bật của guồng máy học tập, lao động hay chăm lo cho con cái, ít nhiều xao lãng việc chăm sóc tinh thần ông bà, cha mẹ nói riêng, người cao tuổi nói chung. Điều này làm cho người cao tuổi cảm giác cô đơn, buồn tủi, đời sống tinh thần u uất. Họ thường nhớ quá khứ và hay quên những điều ở hiện tại. Đôi khi còn có tí lẩm cẩm khi có một chuyện mà nói đi nói lại nhiều lần, điều này có thể khiến con cháu không thoải mái, muốn tránh xa những câu chuyện đó, vô tình làm người già dễ bị tổn thương, tủi thân. Thậm chí nhiều người còn bị trầm cảm, sống thu mình và mắc “tâm bệnh” - một trong số nguyên nhân phổ biến ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tinh thần và dẫn đến các bệnh mạn tính như: tim mạch, tăng huyết áp...
Thật sự, nhu cầu của người cao tuổi là được lo lắng, chăm sóc của con cháu và nguời xung quanh. Ngoài việc quan tâm chế độ dinh dưỡng phù hợp, họ còn cần “bồi bổ” tinh thần. Để giúp họ sống vui vẻ thoải mái, bỏ được các suy nghĩ tiêu cực như: “bản thân không còn sức lực để lao động, không tự chăm sóc làm gánh nặng cho con cháu”. Để làm được điều này, bạn cũng như các người thân khác trong gia đình có thể dành một ít thời gian trò chuyện để người cao tuổi cảm nhận được quan tâm nhiều hơn. Đồng thời, có thể để các cụ tham gia các hoạt động tổ, nhóm khu phố, các câu lạc bộ người cao tuổi để họ không còn mặc cảm mình vô dụng. Qua đây, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống tinh thần của người cao tuổi trong những năm cuối đời.
Bên cạnh đó, Người già thường bị khó ngủ, đi tiểu đêm nhiều lần, dễ tỉnh giấc và khó ngủ lại. Rối loạn giấc ngủ khiến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của họ suy giảm đáng kể, dẫn đến suy nhược cơ thể và tinh thần. Vì vậy, nên tập cho người cao tuổi thói quen ngủ và dậy vào khung giờ nhất định, giữ không gian yên tĩnh. Đối với những người mắc bệnh khó ngủ, bạn có thể sử dụng các thực phẩm chức năng hoặc nấu những món ăn giúp dễ ngủ như chè sen, sữa đậu nành, sữa chua và sữa tươi,…Đối với những người mắc chứng tiểu đêm nhiều lần có thể cho dùng bỉm hoặc tấm lót dưới để bảo đảm vệ sinh giúp họ không bị thức giấc nhiều lần.