Ngày nay, số lượng người mắc bệnh Parkinson đang ngày càng gia tăng. Người bệnh thường gặp những vấn đề không nhỏ ảnh hưởng tới chất lượng cuộc sống. Parkinson vẫn chưa có thuốc điều trị khỏi hoàn toàn
Đối tượng bệnh nhân mắc bệnh Parkinson là những người trên 55 tuổi
1.Bệnh Parkinson là gì?
Bệnh Parkinson là bệnh do thoái hóa hệ thần kinh gây ra. Đối tượng bệnh nhân thường gặp là người trên 55 tuổi nhưng cũng có thể gặp ở những người trẻ tuổi.
Trong các tài liệu giảng dạy Cao đẳng Dược Sài Gòn có viết, bệnh có những biểu hiện đặc trưng như: vận động chậm, run, cứng cơ, cứng khớp,
Ngoài ra, những triệu chứng khác có thể gặp là: giảm biểu cảm trên khuôn mặt, mệt mỏi, rối loạn về giấc ngủ, rối loạn trí nhớ và rối loạn chức năng tư duy, trầm cảm, hay lo sợ, đi tiểu không kiểm soát được, họ dễ bị té ngã, chảy nước miếng, gặp khó khăn trong xoay trở người.
2.Nguyên nhân của bệnh Parkinson là gì?
Nguyên nhân là do mất cân bằng giữa Acetylcholin và dopamine - một chất dẫn truyền thần kinh. Bệnh nhân thường thiếu hụt dopamine trong não.
3. Điều trị bệnh Parkinson như thế nào ?
Để điều trị bệnh Parkinson Dược sĩ Nguyễn Thị Hồng – Giảng viên văn bằng 2 Cao đẳng Dược Sài Gòn chia sẻ một số nhóm thuốc như sau:
Nhóm phục hồi dopamine thần kinh: Levodopa/carbidopa, chúng ta có chế phẩm trên thị trường khá nổi tiếng là Sinemet .
Chất chủ vận dopamine: có thể liệt kê những thuốc như bromocriptin, pramipexol, ropinirol, apomorphin.
Kéo dài tác động của dopamine: selegillin, rasagillin.
Giải phóng dopamine từ nơi dự trữ và ức chế sự tái hấp thu: amantadin.
Giảm hoạt tính cholinergic: benztropin, trihexyphenidyl.
Bên cạnh đó, các bác sĩ điều trị cũng nhắc nhở người bệnh nên áp dụng các phương pháp khác hỗ trợ, phục hồi chức năng, bao gồm cả vật lý trị liệu, sẽ giúp tăng khả năng vận động và giảm các rối loạn thăng bằng hay có thể tập luyện những bài tập yoga.
Khi tập thể thao hay vận động nên bắt đầu các động tác cải thiện cho việc cân bằng, mềm dẻo cơ thể. Đối với chế độ dinh dưỡng : nên ăn thức ăn giàu chất xơ vì người bệnh Parkinson dễ bị tình trạng táo bón, hạn chế ăn nhiều chất béo.
Ngày nay, trong ngoại khoa có thể sử dụng kỹ thuật kích thích điện não sâu ( Deep-brain stimulation – DBS). Phương pháp này đưa vào một thiết bị kích thích thần kinh, có khả năng điều chỉnh các thông số kích thích như điện thế, xung, cường độ.
Ngoài ra, còn có biện pháp điều trị bằng cách ứng dụng tế bào gốc.
4. Những lưu ý khi dùng một số thuốc trong điều trị Parkinson
Levodopa: là thuốc chính trong điều trị Parkinson vô căn, cần được hiệu chỉnh liều tùy theo đáp ứng. Bản chất của levodopa là acid amin tiền chất của dopamine.
Một số tác dụng phụ bạn có khả năng sẽ gặp phải khi dùng thuốc là: buồn nôn, rối loạn vị giác, khô miệng, hạ huyết áp tư thế, rối loạn tâm thần.
Pramipexol : Tác dụng phụ là tổn thương chức năng thận làm gia tăng nồng độ trong huyết tương. Thuốc có hiệu quả đặc biệt trong điều trị chứng run.
Ropinirol : cần lưu ý là thuốc có thể tổn thương gan nên phải giảm liều ở người suy gan.
Apomorphin: nhóm thuốc chủ vận trên cả receptor D1 và D2, có tác dụng phụ; buồn nôn, gây cương, gia tăng đáp ứng. Qúa liều có thể gây ức chế hô hấp.
Nhóm thuốc ức chế MAO-B (rasagilin, selegilin), nhóm thuốc ức chế chọn lọc, không thuận nghịch MAO-B. Bệnh nhân thường bị khô miệng, khó tiêu, táo bón, đầy hơi,…
Entacapon: cơ chế ức chế COMT. Thuốc này thường được phối hợp với Levodopa/ carbidopa, gây hạ huyết áp tư thế đứng, tiêu chảy, rối loạn vận động, ảo giác.
Thuốc chống chỉ định khi sử dụng đồng thời chất ức chế MAO không chọn lọc.
Tốt nhất, các bác sĩ Trường Cao Đẳng Dược Sài Gòn khuyên người bệnh nên không nên dùng thuốc tùy ý mà phải tuân theo hướng dẫn sử dụng của các bác sĩ chuyên khoa.