Viêm tai giữa có mủ là một trong các giai đoạn của bệnh tai giữa cấp tính đặc trưng bởi tình trạng có mủ ứ đọng trong tai, thường khởi phát sau khi kết thúc giai đoạn xung huyết.
Lưu ý về bệnh viêm tai giữa có mủ từ B.s Trường Dược Sài Gòn
BỆNH VIÊM TAI GIỮA CÓ MỦ
Theo bác sĩ Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn, viêm tai giữa có mủ là một giai đoạn của bệnh viêm tai giữa cấp tính. Tình trạng này có xu hướng khởi phát sau khi kết thúc giai đoạn xung huyết.
Viêm tai giữa có mủ là tình trạng nhiễm trùng ống tai giữa kèm theo triệu chứng chảy mủ. Mủ hình thành trong ống tai là do niêm mạc tăng tiết dịch gây ứ đọng, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển và tụ mủ ở cơ quan này.
Khác với các giai đoạn trước, viêm tai giữa ứ mủ thường nghiêm trọng hơn và có thể để lại những biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời.
Nguyên nhân gây bệnh
Viêm tai giữa có mủ hình thành do tắc ống vòi tai khiến dịch tiết bị ứ đọng và sinh mủ. Các yếu tố làm tăng nguy tắc ống vòi tai, bao gồm:
- Viêm VA
- Viêm mũi – xoang mủ
- U ở vòm họng
- Sùi vòm họng
Triệu chứng thường gặp
Các triệu chứng của viêm tai giữa có mủ được chia thành 2 thời kỳ, bao gồm thời kỳ ứ mủ và vỡ mủ.
Triệu chứng thời kỳ ứ mủ:
- Màng tai đục và đỏ
- Ù tai, đau nhức và giảm thính lực
- Có cảm giác ứ đọng dịch bên trong tai
- Một số triệu chứng đi kèm khác như sốt, ho, chảy nước mũi,…
- Nếu xuất hiện ở trẻ nhỏ, viêm tai giữa ứ mủ có thể gây ra các triệu chứng như rối loạn tiêu hóa, kém ăn, mất ngủ và thường xuyên quấy khóc
Thời kỳ vỡ mủ:
- Khi mủ chảy ra bên ngoài ta, các triệu chứng ù tai, đau nhức và sưng nóng sẽ thuyên giảm dần
- Dịch tai tiết ra lúc đầu trong và loãng, sau đó chuyển sang màu vàng chanh và đặc đần, sau chuyển thành mủ nhầy
Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn đào tạo nhân lực ngành Y Dược chuyên nghiệp
PHƯƠNG PHÁP ÁP DỤNG ĐỂ ĐIỀU TRỊ BỆNH VIÊM TAI GIỮA CÓ MỦ
Nếu phát hiện bệnh sớm (giai đoạn ứ mủ) cần chủ động trích rạch để dẫn lưu mủ ra ngoài ống tai. Trong trường hợp đã vỡ mủ cần làm thuốc tai cẩn thận trong khoảng 1 – 2 tuần nhằm giúp màng tai liền lại.
Dưới đây là các phương pháp điều trị bệnh viêm tai giữa có dịch mủ theo từng giai đoạn cụ thể:
Điều trị giai đoạn ứ mủ
Trước tiên, bác sĩ sẽ kê toa thuốc giảm đau (Acetaminophen, Ibuprofen, Diclofenac,…) nhằm làm giảm thân nhiệt và cải thiện cơn đau do viêm tai giữa gây ra.
Bên cạnh đó, cần nhỏ thuốc Glycerin Borat 2% liên tục, mỗi lần cách nhau khoảng vài giờ. Dung dịch Glycerin borat có khả năng làm mềm dịch tiết trong tai nhằm chuẩn bị có quá trình trích rạch dẫn lưu.
Sau khi khám lại thấy màng nhĩ phồng lên, cần chủ động trích rạch kịp thời. Trong thủ thuật này, bác sĩ sẽ trích rạch ở ¼ góc sau dưới màng tai nhằm tạo không gian để mủ dẫn lưu ra bên ngoài.
Khi mủ chảy ra bên ngoài, bác sĩ sẽ thấm cồn boric và đặt vào tai để sát khuẩn. Hầu hết các trường hợp chủ động trích rạch dẫn lưu đều có cải thiện sau khoảng 1 – 4 tuần.
Điều trị giai đoạn đã vỡ mủ
Với trường hợp đã vỡ mủ, cần làm thuốc tai và theo dõi cho đến khi màng tai liền lại. Tuyệt đối không tự ý rắc bột thuốc kháng sinh hoặc thảo dược vào ống tai, vì có thể gây bít tắc mủ và tổn thương màng tai vĩnh viễn.
Làm thuốc tai được thực hiện bởi nhân viên y tế. Bác sĩ sẽ cân nhắc tình trạng tổn thương ở tai để lựa chọn loại thuốc bột thích hợp nhằm sát trùng và ức chế vi khuẩn gây bệnh.
Theo bác sĩ giảng viên Văn bằng 2 Cao đẳng Dược thành phố Hồ Chí Minh, quá trình làm thuốc tai bao gồm 3 bước chính:
Bước 1: Rửa tai: Bước rửa tai được thực hiện nhằm làm sạch mủ ứ bên trong tai. Quá trình rửa tai được thực hiện như sau:
- Bơm dịch rửa (nước oxy già/ nước muối sạch hoặc dung dịch nước muối sinh lý,…) vào tai.
- Kéo nhẹ vành tai để dịch chảy sâu vào bên trong, tiếp tục dùng tăm bông lau nhẹ để lấy hết mủ và dịch tiết ứ đọng bên trong.
- Thực hiện nhiều lần để loại bỏ hoàn toàn mủ bên trong tai.
- Trước khi chuyển qua bước sau, cần dùng tăm bông lau khô dung dịch rửa tai, tránh để dịch ứ đọng bên trong.
Bước 2: Rỏ thuốc tai: Với tình trạng chảy dịch và mủ, thuốc Glycerin borat 2% và Cloramphenicol 4% thường được sử dụng nhằm sát trùng và kháng khuẩn.
- Nghiêng về phía tai còn lại, hướng ống tai lên trên.
- Nhỏ một lượng thuốc vào ống tai và day nhẹ nắp tai để thuốc chảy sâu vào bên trong
Bước 3: Phun thuốc bột: Loại thuốc được dùng trong bước phun thuốc bột thường là thuốc kháng sinh. Loại thuốc này có tác dụng tiêu diệt và kìm hãm vi khuẩn gây nhiễm trùng ống tai.
- Kéo nhẹ vành tai
- Sau đó cho bình phun thuốc và xịt vào ống tai
- Bóp nhẹ bóng cao su đề đẩy thuốc vào sâu bên trong
Bột kháng sinh được sử dụng phổ biến trong quá trình điều trị viêm tai giữa tụ mủ thường là Cloramphenicol. Tuyệt đối không sử dụng kháng sinh Streptomycin vì có thể gây điếc.