Thuốc được dùng trong khi mang thai thường qua nhau và tác dụng lên thai nhi. Vì vậy, việc sử dụng thuốc cho người phụ nữ mang thai phải được thầy thuốc cân nhắc đánh giá một cách kỹ lưỡng
Phụ nữ mang thai có nên uống thuốc không?
Chúng ta hãy cùng tìm hiểu vèề cách sử dụng thuốc trong thai kỳ sao cho không ảnh hưởng xấu đến bé yêu qua bài phỏng vấn các bác sĩ, chuyên gia đến từ Trường Cao Đẳng Dược Sài Gòn nhé!
Phụ nữ có thai có nên sử dụng các loại thuốc bổ không?
Với vitamin A, thai kỳ dùng liều trên 10.000 UI/ngày sẽ dẫn đến sẩy thai, dị dạng hệ thần kinh, dị dạng hệ tim mạch, sứt môi, lạc chỗ tuyến ức. Vitamin D, nếu dùng liều cao sẽ dẫn đến hẹp van động mạch chủ, bệnh thận, trẻ chậm phát triển trí não. Riêng với vitamin C, nếu dùng liều cao sẽ gây bệnh scorbut làm tăng nhu cầu vitamin C ở trẻ sơ sinh. Coramin chống chỉ định trong khi mang thai.
Đối với phụ nữ mang thai khi sử dụng thuốc thì có ảnh hưởng như thế nào lên thai nhi?
Trứng thụ tinh trong 2 tuần đầu, thời điểm này một số thuốc có thể gây chết phôi thai. Ba tháng đầu thai kỳ, giai đoạn hình thành cơ quan nội tạng, một số thuốc có thể gây dị tật cho thai. Ba tháng giữa và ba tháng cuối, một số thuốc có thể gây nhiễm độc thai nguy cơ sảy thai dọa sinh non, thai bị thiếu oxy, suy thai cấp. Cùng một loại thuốc nhưng có thể cho những tác dụng khác nhau vào các giai đoạn khác nhau của thai kỳ.
Ví dụ như codein dùng điều trị ho có tác dụng phụ: 3 tháng đầu gây thoát vị bẹn, dễ trật khớp háng, cấu tạo bất thường bộ máy tim mạch, hô hấp, đến 3 tháng giữa gây bất thường bộ máy tiêu hóa, 3 tháng cuối sử dụng trong lúc chuyển dạ gây hội chứng lệ thuộc thuốc.
Phụ nữ mang thai uống rượu hay hút thuốc lá thì sẽ ảnh hưởng như thế nào đến thai nhi?
Nghiên cứu cho thấy, uống hơn 80g Alcohol/tuần, tương đương 6 ly rượu vang trên/ngày có nguy cơ cho thai là bé giảm cân, bất thường vùng mặt và thần kinh.
Hút thuốc lá ảnh hưởng đến thai mức độ tùy theo số lượng thuốc hút. 50% mẹ hút thuốc lá có con có cân nặng ít hơn 2.500g, mẹ bị băng huyết, huyết tụ sau nhau, ối vỡ sớm, thai chết trong tử cung.
Sử dụng heroin làm thai chậm phát triển trong tử cung, dọa sinh non, tiền sản giật, hội chứng phụ thuộc thuốc của thai nhi lúc sinh (ngưng thuốc đột ngột sau sinh thai có thể chết). Lúc sinh em bé phải được bác sĩ dưỡng nhi chăm sóc đặc biệt.
Thuốc kháng sinh có được sử dụng khi mang thai không?
Theo các bác sĩ Trường Cao Đẳng Dược Sài Gòn cho biết Sulfamides đối kháng với acid folic có thể gây dị tật ở loài vật, một số nghiên cứu cho thấy thuốc có tác dụng phụ như co ống động mạch, dị dạng các chi, tắt nghẽn niệu quản, thiểu sản tuyến thượng thận, sứt môi, thiếu máu trong trường hợp thiếu G6PD.
Nhóm aminoglycosides gây độc cho thần kinh thính giác và gây độc cho thận.
Thuốc lợi tiểu chống chỉ định sử dụng trong thai kỳ vì gây giảm khối lượng tuần hoàn và gây dị tật ở thai nhi.
Kháng sinh điều trị nhiễm trùng đường tiểu, 2 tuần cuối thai kỳ không sử dụng vì dễ gây tán huyết ở trẻ bị thiếu men G6PD.
Nhóm hạ sốt, giảm đau, liều điều trị có thể gây ra ngộ độc thai. Nếu uống thuốc đều đều mẹ sẽ thiếu máu, thai quá ngày, chuyển dạ kéo dài. Riêng với con, thời gian máu chảy kéo dài, thai chậm phát triển trong tử cung.
Thuốc ngừa bệnh sởi, quai bị, đậu mùa không chích trong thai kỳ, sốt vàng có thể chích khi đi du lịch nhưng tránh 3 tháng đầu và 3 tháng cuối thai kỳ…
Các bác sĩ Trường Cao Đẳng Dược Sài Gòn cũng khuyên rằng tất cả những thuốc điều trị không nên sử dụng trong 3 tháng đầu thai kỳ. Chỉ trường hợp bệnh lý đe dọa tính mạng của mẹ mà thuốc điều trị bệnh có ảnh hưởng đến thai hoặc phải điều trị xạ trị thì thầy thuốc sẽ cân nhắc kỹ lưỡng trước khi quyết định điều trị.
Vậy khi sử dụng thuốc cho phụ nữ mang thai cần theo những nguyên tắc gì?
Trong thai kỳ, người mẹ và thai nhi có một mối liên hệ không thể tách rời do đó thuốc sử dụng cho mẹ có thể gây hại cho bào thai tại bất kỳ thời điểm nào trong thai kỳ.
Trong 3 tháng đầu, một số thuốc có thể gây dị tật bẩm sinh, nguy cơ dị tật bẩm sinh lớn nhất là từ tuần thứ 3 đến tuần thứ 11 của thai kỳ.
Trong 3 tháng giữa và 3 tháng cuối, một số loại thuốc có thể ảnh hưởng xấu đến sự phát triển và phát triển chức năng của bào thai hoặc gây nhiễm độc thai nhi.
Một số thuốc dùng gần trước hoặc trong khi sinh có thể gây tác dụng có hại cho việc sinh hoặc cho trẻ sau sinh.
Lưu ý chỉ kê đơn thuốc dùng trong thai kỳ nếu lợi ích cho người mẹ lớn hơn nguy cơ cho thai nhi. Tránh dùng tất cả các loại thuốc, nếu có thể, trong 3 tháng đầu của thai kỳ. Nên dùng các loại thuốc đã được sử dụng rộng rãi trong thai kỳ và có an toàn. Không nên dùng những loại thuốc mới và chưa được qua dùng thử. Nên dùng với liều thấp nhất có tác dụng.