Cùng với các bệnh tay chân miệng, tiêu chảy,… thì lỵ trực khuẩn cũng là bệnh hay gặp khi thời tiết nắng nóng kéo dài. Vậy những biểu hiện của người bị lỵ trực trùng là gì và cách chăm sóc ra sao?
Lỵ trực khuẩn là bệnh kiết lỵ do trực khuẩn lỵ Shigella gây nhiễm trùng đường ruột và trực tràng
Bệnh lỵ trực trùng là gì?
Bệnh lỵ trực trùng, hay còn gọi là lỵ trực khuẩn hoặc xích lỵ, là bệnh kiết lỵ do trực khuẩn lỵ Shigella gây nhiễm trùng đường ruột và trực tràng. Dấu hiệu chính của nhiễm Shigella là tiêu chảy và phân thường lẫn máu. Shigella có thể lây qua tiếp xúc trực tiếp với các vi khuẩn trong phân hoặc trong thực phẩm bị nhiễm khuẩn.
Lỵ trực trùng thường gặp ở những đối tượng nào?
Theo các giảng viên Trường Cao Đẳng Dược Sài Gòn, bệnh lỵ trực trùng phần lớn xảy ra ở trẻ em ở lứa tuổi từ 2 đến 4 tuổi. Bệnh dễ truyền nhiễm nhất là ở các trường mầm non, trường tiểu học và các nơi giữ trẻ tư nhân không đảm bảo vệ sinh. Trẻ em ở những quốc gia kém phát triển không đủ nước sạch thường bị lỵ nặng và khó chữa hơn.
Khi bị nhiễm lỵ trực khuẩn thì sẽ có những biểu hiện như thế nào?
Thời gian ủ bệnh của lỵ trực khuẩn thường trong khoảng 3 ngày, có thể dao động từ 1-7 ngày.
Các triệu chứng của bệnh nhân nhiễm lỵ trực khuẩn bao gồm: Sốt, có thể rất cao ở trẻ em, co thắt theo từng cơn ở vùng bụng, tiêu chảy nhiều nước, buồn nôn hoặc nôn mửa, đau cơ, mỏi cơ, có máu hoặc chất nhầy trong phân.
Bạn cần đi khám hoặc đưa trẻ nhập viện nếu bạn hoặc trẻ tiêu chảy ra máu, tiêu chảy cùng lúc với mất nước, sụt cân và sốt từ 38 độ C trở lên. Cơ địa và tình trạng bệnh lý có thể khác nhau ở nhiều người. Hãy thảo luận với bác sĩ để được chỉ định phương pháp chẩn đoán, điều trị và xử lý tốt nhất dành cho bạn.
Nguyên nhân gây lỵ trực trùng là gì?
Bệnh lỵ trực trùng là tình trạng nhiễm trùng gây ra do trực khuẩn Shigella. Những nguyên nhân có thể gây ra nhiễm lỵ trực khuẩn mà các bác sĩ Trường Cao Đẳng Dược Sài Gòn chỉ ra bao gồm:
- Tiếp xúc với trực khuẩn Shigella thông qua đường miệng: tiếp xúc trực tiếp giữa người này với người khác là cách lây bệnh phổ biến nhất. Ví dụ như nếu bạn không rửa tay thật kỹ sau khi thay tã lót của trẻ đang nhiễm Shigella, bạn có thể bị lây bệnh;
- Ăn thực phẩm bị nhiễm khuẩn: bệnh có thể truyền nhiễm thông qua các thực phẩm bị nhiễm shigella. Ví dụ người xử lý thực phẩm có thể truyền vi khuẩn cho những người ăn thực phẩm hoặc do thực phẩm ở gần khu vực có chứa nước thải ô nhiễm;
- Uống nước bị nhiễm khuẩn: uống nước bị ô nhiễm hoặc bơi trong môi trường nước bị nhiễm trực khuẩn Shigella cũng là nguyên nhân gây ra lỵ.
Bệnh lỵ trực trùng được điều trị như thế nào?
Những yếu tố sau có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh lỵ trực khuẩn:
- Trẻ em có độ tuổi từ 2 đến 4 tuổi;
- Sinh sống hoặc du lịch đến những vùng không đủ vệ sinh;
- Thường xuyên ăn uống thức ăn vỉa hè, thực phẩm không rõ nguồn gốc;
- Quan hệ tình dục đồng tính nam qua đường hậu môn.
Bác sĩ sẽ dựa vào các dấu hiệu và triệu chứng sau đây để chẩn đoán bệnh:
- Mất nước (không đủ chất lỏng trong cơ thể của bạn) cùng với nhịp tim nhanh và huyết áp giảm thấp;
- Đau quặng bụng;
- Số lượng các tế bào bạch cầu trong máu cao hơn bình thường;
Ngoài ra, bác sĩ có thể thực hiện xét nghiệm mẫu phân để kiểm tra sự hiện diện của trực khuẩn Shigella hoặc độc tố của chúng.
Người lớn bị lỵ trực trùng không cần bác sĩ can thiệp sẽ tự khỏi. Đối với trẻ nhỏ hoặc người cao tuổi, bác sĩ sẽ hỗ trợ bằng cách cho uống dung dịch Oresol bổ sung nước cùng các chất điện giải khi tiêu chảy. Bác sĩ cũng chỉ định dùng thuốc kháng sinh để rút ngắn thời gian mắc bệnh và ngăn ngừa bệnh lây cho người khác.
Nên chăm sóc người bị lỵ trực trùng như thế nào?
Theo các bác sĩ Trường Cao Đẳng Dược Sài Gòn người nhà bệnh nhân có thể dễ dàng kiểm soát tình trạng lỵ trực trùng nếu bạn lưu ý những điều sau:
- Để người bệnh nằm nghỉ ngơi cho đến khi đỡ hơn, giặt chăn và tấm trải giường với xà phòng và nước ấm càng thường xuyên càng tốt, đặc biệt là sau khi khỏi bệnh;
- Sử dụng nhà tắm riêng hoặc đeo găng tay chà rửa bồn cầu với dung dịch tẩy sau mỗi lần người bệnh sử dụng;
- Rửa tay sạch với xà phòng và nước sau khi đi vệ sinh và trước khi ăn uống;
- Ăn thức ăn dạng lỏng như canh hoặc cháo, sau đó từ từ quay lại ăn bình thường nhưng không được ăn trái cây và rau củ quả còn sống;
- Không nên sử dụng các loại thuốc chống tiêu chảy vì sẽ ngăn vi khuẩn bị loại bỏ ra khỏi cơ thể và làm bệnh trầm trọng hơn.